KRUS Ełk: wypadki w rolnictwie - podsumowanie 2014r.

W roku 2014 do KRUS PT w Ełku zgłoszono 73 zdarzenia jako wypadki przy pracy rolniczej, do których doszło w trakcie pracy w gospodarstwach rolnych na terenie naszego Powiatu.
W poszczególnych Gminach liczba zgłoszonych wypadków kształtowała się następująco: Ełk - 15, Kalinowo - 24, Prostki - 21, Stare Juchy - 13. W porównaniu do roku 2013 (zgłoszono wówczas 76 wypadków) liczba zgłoszonych do Placówki wypadków zmniejszyła się o 3.

W trakcie prowadzenia postępowań wyjaśniających w 6 przypadkach zakończonych postępowań zdarzenia nie uznano za wypadek przy pracy rolniczej. Podstawą nie uznania zdarzeń za wypadki przy pracy rolniczej w większości był brak związku z pracą rolniczą, brak możliwości ustalenia faktycznych okoliczności zdarzenia i choroby wewnętrzne tkwiące w organizmie poszkodowanych. W 6 przypadkach przy niejasnych okolicznościach zdarzeń osoby zrezygnowały z ubiegania się o jednorazowe odszkodowanie.

Przyczyną wysokiej wypadkowości w rolnictwie jest złożoność, a także zmienność warunków pracy. Jednak największym wrogiem rolnika jest nieświadomość zagrożeń lub ich lekceważenie. Wielu wypadków można byłoby uniknąć, gdyby rolnicy co jakiś czas krytycznym okiem spojrzeli na poziom bezpieczeństwa własnej pracy, odnaleźli nieprawidłowości i dążyli do ich wyeliminowania, co nie zawsze wiąże się z większymi nakładami pracy i środków finansowych. Wystarczy uporządkować obejścia i pomieszczenia gospodarskie, usunąć zbędne przedmioty z ciągów komunikacyjnych, wyrównać przejścia, stosować obuwie robocze z protektorowaną podeszwą i chroniące staw skokowy i - przede wszystkim - przewidywać następstwa swoich działań. Prawie 50 % zgłoszonych zdarzeń odnotowano w obejściach gospodarskich. Zły stan nawierzchni i ciągów komunikacyjnych oraz stosowanie niewłaściwego obuwia do pracy to nadal główne przyczyny pośliźnięć i upadków osób.

W ubiegłym roku 19 zdarzeń odnotowano przy obsłudze zwierząt gospodarskich. Brak wydzielonych stanowisk, kanałów paszowych oraz gnojowych w budynkach inwentarskich, ciasne pomieszczenia, nieodpowiednia higiena to nadal główne przyczyny, które powodują, że zwierzęta zachowują się niespokojnie. Strach czy zaskoczenie wywołuje u zwierząt agresję. Podenerwowane krowy broniąc się kopią. Osoby obsługujące te zwierzęta zapewne o tym wiedzą, że krowy szczególnie mocno kopią tylnymi kończynami na boki powodując u osób pracujących przy ich obsłudze urazy kończyn, klatki piersiowej a nawet głowy.

Nadal niestety to rolnicy i członkowie ich rodzin ulegają wypadkom przy pracy częściej niż pracownicy innych działów gospodarki. Warunki pracy w rolnictwie należą do jednych z najcięższych, mimo iż następuje rozwój mechanizacji i nowoczesnej agrotechniki. Prace w gospodarstwie rolnym prowadzone są często przy niesprzyjającej pogodzie, wykonywane o różnych porach, czasem nawet do późnych godzin nocnych. Ze względu na nierównomierny rozwój gospodarczy wsi prace w wielu gospodarstwach naszego Powiatu nadal są wykonywane z użyciem przestarzałego i mało wydajnego sprzętu rolniczego. Niska dochodowość produkcji rolnej większości gospodarstw nie sprzyja poprawie poziomu bezpieczeństwa. Ukształtowane wśród starszych rolników nawyki i metody pracy utrudniają korzystanie z dokonującego się rozwoju wiedzy i techniki. Taki stan skutkuje licznymi zagrożeniami wypadkowymi przy pracy rolniczej.

Jednym z wielu zadań KRUS wynikających z ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest prowadzenie działalności prewencyjnej na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej i chorobom zawodowym, a w szczególności upowszechnianie wiedzy o tych zagrożeniach i znajomości zasad bhp wśród dorosłych i dzieci, prowadzenie szkoleń i spotkań informacyjnych w zakresie znajomości zagrożeń i zasad bezpiecznej pracy w gospodarstwie rolnym. W celu podnoszenia świadomości występujących zagrożeń i poziomu wiedzy z zakresu bhp Placówka Terenowa KRUS w Ełku, często przy współpracy i pomocy z PZDR w Ełku, co roku organizuje dobrowolne, nieodpłatne szkolenia informacyjno- instruktażowe dla rolników oraz pogadanki dla uczniów w szkołach z obszarów wiejskich. W trakcie szkoleń zachęca się rolników do pracy we właściwym ubraniu i obuwiu roboczym. Zwraca się uwagę na właściwy stan podwórzy, traktów komunikacyjnych i korytarzy paszowych, prezentuje właściwy sposób obsługi zwierząt, wykonywania podstawowych prac w gospodarstwie.

W ramach działań pozaszkoleniowych Placówka organizuje również różnego rodzaju konkursy wiedzy o bhp dla rolników i ich dzieci.

Fakt, że od 2007 roku zmniejsza się liczba wypadków przy pracy rolniczej bardzo cieszy i daje nadzieję, że również działania prewencyjne prowadzone przez Placówkę mają pozytywny wpływ na poprawę bezpieczeństwa podczas pracy w gospodarstwach rolnych. Zależy nam również na tym, aby utrwalić pozytywne nawyki z zakresu zachowywania zasad bezpieczeństwa nie tylko podczas prac rolniczych, ale również w trakcie pozostałych zajęć na terenie gospodarstwa, które jest również miejscem odpoczynku, rekreacji rolnika i jego najbliższych, zwłaszcza dzieci. Rolnik powinien wiedzieć jakich prac nie należy powierzać dzieciom do 15. roku życia, w czym mogą bezpiecznie pomagać, ale również jak zorganizować bezpieczną strefę do zabawy i pobytu dzieci na terenie gospodarstwa.

Placówka Terenowa KRUS w Ełku przypomina rolnikom, że wypadki należy zgłaszać do KRUS-u jak najszybciej tzn. bez zbędnej zwłoki, nie czekając na zakończenie leczenia następstw wypadku. Zbędna zwłoka w zgłoszeniu utrudnia ustalenie okoliczności i przyczyny zdarzenia, a co za tym idzie - może mieć wpływ na uznanie go za wypadek przy pracy rolniczej.

Starszy Inspektor Dariusz Mońko